Stoomtrein naar Ohrid
Geplaatst: za 04 jul 2015, 11:58
Stoomtrein naar Ohrid
Een stoomtrein die rijdt op een spoorbreedte van 60 cm en een lengte heeft van 167 km? Voor uw beeldvorming: dat zou net zoiets zijn als een stoomtrein die rijdt van Maastricht over Venlo naar Arnhem op een spoorbreedte die gelijk is van de stoomtrein in De Efteling. Onmogelijk, hoor ik u denken. Toch was er ooit zo’n spoorlijn in Macedonië. Deze vetrok uit Gostivar (een stadje net buiten Skopje) naar Ohrid aan het gelijknamige meer. Het meer van Ohrid vormt de grens tussen Macedonië, Albanië en Griekenland.
Het smalspoorlijntje lag in Macedonië en vertrok uit Gostivar naar het meer van Ohrid. Dat is dezelfde afstand als tussen Maastricht en Arnhem via Venlo.
Het is een spoorlijntje dat de fantasie prikkels, en tegelijkertijd kan ik u er bitter weinig van vertellen. Aangelegd door de militairen van de Oostenrijks-Hongaarse dubbelmonarchie was het de bedoeling om het land te ontsluiten en via Albanië een verbinding te vormen met de Adriatische Zee. Alle bedoelingen eindigden aan het meer van Ohrid en veel verder is men in Albanië (tot op de dag van vandaag) nooit gekomen. Het spoorlijntje heeft het nog uitgehouden tot ergens aan het einde van de zestiger jaren. Tegen die tijd was het vooral aan de locomotiefbemanningen te danken dat een en ander nog reed. Dat wil zeggen: men ging met zo’n beetje alles op stap wat men onderweg nodig dacht te hebben, van uitgebreide gereedschapkist tot strooizand en waterpomp aan toe.
Bijvullen van de watertanks onderweg. Kijkt u even mee? Vooraan op de locomotief een carbid lamp, lichtsterkte net twee lux. Genoeg om aanstormende ezeldrijvers mee te waarschuwen. Dan een grote vonkenvanger op de schoorsteen met daarvoor twee oliekrikken en een pook om het vuur mee door te halen. Grote zanddoom met daartussen een extra vat met strooizand, afgedekt door een poetsdoek en op zijn plaats gehouden door een klapstoeltje. Reserve luchtpomp, twee oliekannen, enorme gereedschapskist, verstelbare veiligheidskleppen (voor helling op af te stellen op meer druk). Dan nog een luchtpomp en een waterpomp met slang. Als laatste de stoomfluit.
In ieder geval moest je beslist geen haast hebben: een rit duurde volgens het spoorboekje 16 uur, maar niet zelden behoorde 23 uur ook tot de mogelijkheden. In de praktijk betekende dit dat de vertrektijd altijd stipt aangehouden werd, maar de aankomst niet. Op sommige hellingen was het mogelijk om voor de trein uit te lopen, foto’s te maken en vervolgens weer in te stappen.
De dienstregeling. Officiële rijtijd ongeveer 16 uur, in de praktijk veel meer…
Ik had zoiets graag willen meemaken, echter het lijntje is opgeheven voor mijn tijd en er rest mij nu niets anders dan er iets over te schrijven voordat het helemaal in de vergetelheid raakt.
Foto’s kon je gewoon maken door op een helling voor de trein uit te lopen.
Een stoomtrein die rijdt op een spoorbreedte van 60 cm en een lengte heeft van 167 km? Voor uw beeldvorming: dat zou net zoiets zijn als een stoomtrein die rijdt van Maastricht over Venlo naar Arnhem op een spoorbreedte die gelijk is van de stoomtrein in De Efteling. Onmogelijk, hoor ik u denken. Toch was er ooit zo’n spoorlijn in Macedonië. Deze vetrok uit Gostivar (een stadje net buiten Skopje) naar Ohrid aan het gelijknamige meer. Het meer van Ohrid vormt de grens tussen Macedonië, Albanië en Griekenland.
Het smalspoorlijntje lag in Macedonië en vertrok uit Gostivar naar het meer van Ohrid. Dat is dezelfde afstand als tussen Maastricht en Arnhem via Venlo.
Het is een spoorlijntje dat de fantasie prikkels, en tegelijkertijd kan ik u er bitter weinig van vertellen. Aangelegd door de militairen van de Oostenrijks-Hongaarse dubbelmonarchie was het de bedoeling om het land te ontsluiten en via Albanië een verbinding te vormen met de Adriatische Zee. Alle bedoelingen eindigden aan het meer van Ohrid en veel verder is men in Albanië (tot op de dag van vandaag) nooit gekomen. Het spoorlijntje heeft het nog uitgehouden tot ergens aan het einde van de zestiger jaren. Tegen die tijd was het vooral aan de locomotiefbemanningen te danken dat een en ander nog reed. Dat wil zeggen: men ging met zo’n beetje alles op stap wat men onderweg nodig dacht te hebben, van uitgebreide gereedschapkist tot strooizand en waterpomp aan toe.
Bijvullen van de watertanks onderweg. Kijkt u even mee? Vooraan op de locomotief een carbid lamp, lichtsterkte net twee lux. Genoeg om aanstormende ezeldrijvers mee te waarschuwen. Dan een grote vonkenvanger op de schoorsteen met daarvoor twee oliekrikken en een pook om het vuur mee door te halen. Grote zanddoom met daartussen een extra vat met strooizand, afgedekt door een poetsdoek en op zijn plaats gehouden door een klapstoeltje. Reserve luchtpomp, twee oliekannen, enorme gereedschapskist, verstelbare veiligheidskleppen (voor helling op af te stellen op meer druk). Dan nog een luchtpomp en een waterpomp met slang. Als laatste de stoomfluit.
In ieder geval moest je beslist geen haast hebben: een rit duurde volgens het spoorboekje 16 uur, maar niet zelden behoorde 23 uur ook tot de mogelijkheden. In de praktijk betekende dit dat de vertrektijd altijd stipt aangehouden werd, maar de aankomst niet. Op sommige hellingen was het mogelijk om voor de trein uit te lopen, foto’s te maken en vervolgens weer in te stappen.
De dienstregeling. Officiële rijtijd ongeveer 16 uur, in de praktijk veel meer…
Ik had zoiets graag willen meemaken, echter het lijntje is opgeheven voor mijn tijd en er rest mij nu niets anders dan er iets over te schrijven voordat het helemaal in de vergetelheid raakt.
Foto’s kon je gewoon maken door op een helling voor de trein uit te lopen.
